چرا باید مقیاس،وزن و ابعاد بار را باید در فرآیند حمل کالا بررسی کرد ؟

اگر نگاهی به تاریچه و گذشته حمل و نقل بیاندازیم به این نتیجه می رسیم که این پروسه به صورت نموداری پیش می رود . ساختمان حرفه حمل و نقل بین المللی تنها می تواند با تکنولوژی روز و علم و صنعت موجود در کشور پیشرفت کند . اگر این صنعت و استانداردهایش قوی و منظم باشند نمودار اقتصاد ساز و کار حمل و نقل بین المللی نیز دچار تحول می شود .

در این مقاله هدف این است با روش های مقیاس بندی و محاسبه وزن کالا در حمل و نقل بین المللی و داخلی به عبارت دیگر جنبه های مختلف حمل کالا در کشورمان ایران بپردازیم .

در این مقاله سعی می شود به نحوه ی بسته بندی ، باربری ،ماشین های حمل و تشریفات گمرکی مربوط به وزن و ابعاد کالا در ساز و کار فریت و بارفرابری و همچنین مواردی مانند ماکسیم بار قانونی در فرودگاه ها و غیره می پردازیم.

وزنی که برای فریت بار( ارسال بار ) ایر لاین از مشتری می پذیرد به ترتیب زیر تقسیم بندی  می شود:

1. وزن بار مینیمم( Mimimum ): این وزن برای فریت بار معمولا بین یک کیلوگرم  تا 10 تا 11  کیلو گرم می باشد که هزینه ی آن بستگی به  نقطه ی مقصد (کشور یا شهری که قصد فریت بار را به آن دارید) دارد.
2. وزن نرمال(Nurmal) :  این وزن برای فریت بار از 10-11 کیلوگرم یا معمولا از 8-7 کیلوگرم  تا حدود 30 کیلوگرم است .و برای محاسبه هزینه فریت بار همانند گزینه یک انجام می پذیرد.
3. وزن 45 کیلوگرم : این وزن برای فریت بار زمانی که معمولا وزن بار بالای 34-35 کیلوگرم است ، به صورت اتوماتیک 45 کیلوگرم حساب می شود . این نکته را هم در نظر داشته باشید که هزینه ی 45 کیلو گرم کمتر از هزینه ی 35 کیلوگرم است برای همین برای فریت بار در چنین حالتی 45 کیلو گرم با صرفه تر است.
4. وزن 100 کیلوگرم :  برای فریت باری که  دارای 100 کیلو گرم تا 300 کیلوگرم است هزینه ثابت است.( البته برخی از شرکت های فریت بار برای فریت بارهای 250 کیلو گرم هم نرخ خاصی دارند)
5. وزن 300 کیلوگرم :  در حورد فریت بار 300 کیلو گرمی می توان گفت که هزینه اش پایین تر از فریت بارهای 100 کیلوگرمی است برای مثال : اگر بارتان روی مسیر تورنتو 300 کیلوگرم باشد هزینه ی ارسال هر کیلوگرم آن از هزینه ارسال بار با وزن 100 کیلو گرمی کمتر خواهد بود.
6. وزن 500 کیلوگرمی :  اگر روال بالا را در نظر بگیریم متوجه می شویم با افزایش وزن بار هزینه ی هر کیلو بار کاهش پیدا می کند و فریت بار های 500 کیلوگرمی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
8. وزن های بالای 100 کیلوگرم :   این نوع بارها را در اصطلاحات فریت بار بارهای تناژ می گویند . بارهای تناژ عمدتا در فریت اثاثیه منزل و یا لوازم شخصی اتفاق می افتد که شامل مبلمان و میز و ... می باشد که وزنشان از 1000 کیلوگرم بالا می زند در باره هزینه فریت بار برای بارهای تناژ نیز با افزایش وزن بار هزینه هم کاهش پیدا می کند .

 

 محاسبه حجم و وزن کالا دومین موردی است که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت.

محاسبه وزن و حجم کالا

یکی از موارد بسیار مهم که گاهی باعث ایجاد چالش در  فرآیند حمل و نقل بین المللی می شود نحوه محاسبه وزن بارنامه می باشد . نکته حائر اهمیت این است که در حمل و نقل هوایی دو واحد “وزن حقیقی” به لاتین ( Gross Weight )   و “وزن حجمی” به لاتین ( Volume weight )  مورد سنجش و محاسبه قرار می گیرد . وزن حقیقی همان وزنی است که پس از وزن کردن کالا بر روی باسکول گمرک فرودگاه مشخص می گردد و وزن حجمی با توجه به ابعاد بیرونی بسته پس از بسته بندی طبق فرمول زیر محاسبه می گردد :

فرمول وزن حجمی در حمل و نقل هوایی

وزن حجمی = حاصلضرب طول و عرض و ارتفاع تقسیم بر عدد ۶۰۰۰

توجه داشته باشید که بزرگترین طول ، بزرگترین عرض و بزرگترین ارتفاع بسته بر اساس سانتی متر اندازه گیری شده و حاصلضرب اعداد فوق بر عدد ۶۰۰۰ تقسیم شود . عددبدست آمده وزن حجمی کالا می باشد .

( برای مثال وزن حجمی بسته با ابعاد طول و عرض و ارتفاع ۱۰۰ سانتیمتر ، مساوی ۱۶۷ کیلو گرم می باشد و یا به عبارتی هرمتر مکعب = ۱۶۷ کیلو گرم )
زمان محاسبه هزینه کرایه حمل ،  ما بین وزن حقیقی کل بسته ها ( وزن کل باسکول ) و وزن حجمی تمام بسته ها ؛ هر کدام که بیشتر باشد بعنوان وزن بارنامه به لاتین ( Chargeable Weight ) مورد استفاده قرار می گیرد . لازم به یادآوری است که وزن حقیقی کل بسته ها نسبت به وزن حجمی کل بسته ها مورد مقایسه قرارمی گیرد .

نکته مهم دیگر در مورد هزینه کرایه حمل هوایی این است که متناسب با افزایش وزن محموله نرخ واحد کرایه حمل هوایی نیز کاهش می یابد . در اکثر موارد نرخهای هواپیمایی بر اساس وزنهای زیر ۴۵ کیلو گرم ، ۴۵ تا ۱۰۰ کیلو گرم ، ۱۰۰ تا ۲۵۰ کیلو گرم ، ۲۵۰ تا ۵۰۰ کیو گرم و… متفاوت بوده و با افزایش وزن محموله نرخ ” واحد ” کرایه حمل کاهش می یابد .

 

 

اهمیت ابعاد کشتی ها در حمل و نقل دریایی :

جالب است بدانید که مواردی در حمل و نقل بین المللی وجود دارد که ابعاد کشتی خواه ناخواه مهم می شود . ابعاد و وزن بسیار کالا در این ساختمان حرفه ، برای کشتی ها محدودیت ایجاد می کند . به عبارت دیگر یک کشتی تنها می تواند با توجه به استاندارد های معماری خود ، وزن و ابعاد مشخصی از کالا را در بر بگیرد .

مواردی دیگری وجود دارد که در تنگه های خاصی مانند مالاگا  و سوئز  که هر کشتی ای نمی تواند کالایش را از آنها حمل کند . گزارش ها حاکی از آن است که کشتی های  0TEU 12500 و TEU 18000  قادر به انجام این مهم می باشند .

 

1. کانتینر برای حمل کالای متفرقه (General cargo container)
2. کانتینر های روباز(Open top containers)
3. کانتینر هایی که پهلوی آنها باز است.(Open side containers)
4. کانتیر با ابعاد بزرگ ( High-cube contanier )
5. کانتینر هایی که رو و پهلوی آنها باز است.(Open top,Open side containers)
6. کانتینر هایی که رو ٬ پهلو و پشت آنها باز است.( top, Open side ,Open end containers Open )
7. کانتینر های یخچالی (Refrigerated containers)
8. کانتینر های عایق دار(Insulated containers)

    

9. کانتینر های حرارتی(Heated containers)
10. کانتینر های مخزنی(Tank containers)
11. کانتینر های مخصوص حمل مایعات
12. - کانتینر های مخصوص حمل گاز فشرده
13. کانتینر های مخصوص حمل کالای فله (Bulk cargo containers)
14. کانتینر های کفی (Platform containers)
15. - کانتینر های داری تهویه (Ventilated containers)
16. کانتینر های سوپر رک (Super Rack Containers)
17. کانتینر های ازپهلو باز(flat containers)

وزن و محاسبه آن در حمل و نقل هوایی 

در صنعت حمل هوایی برای محاسبه قیمت حمل علاوه بر وزن حقیقی بار که با ترازو یا باسکول اندازه گیری میشود حجم بار نیز مورد نظر قرار میگیرد زیرا با توجه به محدودیت فضای حمل بار هواپیما بارهایی که سنگین بوده و درعین حال فضای کمتری از محوطه حمل بار هواپیما را اشغال کنند برای شرکت های حمل بار به صرفه تر میباشند. از این رو شرکت های هوایی فرمولی را بکار میگیرند که بر اساس آن هر یک متر مکعب بار باید حداقل 167 کیلو وزن داشته باشد در غیر اینصورت شرکت ها وزن محاسبه شده از طریق اندازه گیری حجم را ملاک محاسبه هزینه قرار میدهند.مطابق فرمول زیر ابتدا وزن معادل حجم بار(Volumetric Weight) محاسبه شده سپس با وزن واقعی كالا يا وزن باسكولي (Gross Weight)مقایسه میشود و هر کدام از این دو بیشتر باشد آنرا به عنوان وزن قابل پرداخت (Chargeable Weight) انتخاب میکنند.

وزن معادل حجم = 5000 / (طولxعرضxارتفاع)

*ابعاد بر حسب سانتی متر

چنانچه در عمل بیش از یک بسته با ابعاد یکسان داشته باشیم تعداد بسته ها نیز باید در حاصلضرب فوق قرار گیرد و اگر ابعاد بسته ها متفاوت باشد ابتداباید حاصل ضرب برای بسته های هم اندازه محسابه شده سپس بایکدیگر جمع شده و در آخر بر عدد 6000 تقسیم شود.

برای نمونه فرض کنید که کالای شما به تعداد 8 بسته با وزن کل 75 کیلو گرم با ابعاد زیر میباشد:

100x40x35 به تعداد 3 بسته

20x10x10 به تعداد 4 بسته

75x89x34 به تعداد 1 بسته

130 = 5000 / (100x40x35x3+20x10x10x4+75x89x34x1)

با توجه به عدد 130 که از75 بزرگتر میباشد وزن موردمحاسبه همان عدد 130 (کیوگرم) میباشد.