توقف روند افزايشي قيمت مسكن در ۳ سال گذشته/ مديريت شهري با فروش تراكم جان شهروندان را به مخاطره مي‌اندازدوزير راه و شهرسازي ضمن اعلام حمايت از تفكيك و شفاف‌سازي سهم ماليات مردم در ماليه محلي و ماليه دولت ملي نسبت به بهينه بودن قيمت تمام شده خدمات شهري اعلام ترديد كرد و خواستار شفاف‌سازي در هزينه‌هاي مديريت شهري در ايران شد.به گزارش پايگاه خبري وزارت راه و شهرسازي، عباس آخوندي در نشست مديران كل راه و شهرسازي استان‌هاي كشور كه به همت معاونت حقوقي وزارت راه و شهرسازي در ساختمان دادمان برگزار شد گفت: شهرفروشي از دو منظر قابل‌بحث و بررسي است. معتقدم اين شيوه كنوني اداره شهرها كه با شهرفروشي و فروش تراكم است ديگر بازاري ندارد. زيرا معتقدم عرضه بايد با تقاضا همراه باشد، در حالي كه در حال‌حاضر آمارهاي مختلفي كه از ميزان واحدهاي مسكوني در تهران و ساير كلانشهرها داريم نشان مي‌دهد كه اين شيوه نتوانسته است پاسخگوي مسايل مردم و شهروندان باشد.
وزير راه و شهرسازي با اشاره به اينكه قيمت مسكن در سه سال گذشته و از ابتداي دولت يازدهم با تورم همراهي نكرد و قيمت ثابتي داشت افزود: در سه سال گذشته، قيمت مسكن حتي با تورم نيز همراهي نكرد و افزايش قيمت در مسكن نداشتيم.
عضو كابينه دولت تدبير و اميد با طرح اين سوال كه آيا ادامه روند شهرفروشي امكان‌پذير است؟ تاكيد كرد: ادامه روند شهرفروشي و فروش تراكم براي شهرها و كلانشهرهاي ايران امكان‌پذير نيست. فارغ از اينكه شهر فروشي و فروش تراكم باعث ايجاد فاصله طبقاتي و رواج فرهنگ عمومي بالاي شهر و پايين شهر، محله‌هاي فقير و محله‌هاي غني مي‌شود؛ موجب گرفتاري‌هاي فراوان ديگري از جمله ناامني براي شهرها هم هست كه همين مسائل نشان مي‌دهد ادامه اين روند نادرست براي اداره شهرها امكان‌پذير نيست.
وي گفت: وقتي مي‌پذيريم كه شهر فروشي در شهرها امكان تداوم ندارند مطمئنا به راه‌حل‌هاي اجرايي آن فكر كرده و برنامه‌هاي مدوني نيز براي راه‌حل‌هاي پيشنهادي داريم. در حال‌حاضر، مشكلي كه از نظر شهرسازي به آن مبتلاييم و شهرهاي ما را با مشكلات و مسايل مختلفي روبه‌رو كرده، اين است كه بخش عمده‌اي از درآمدهاي شهر مبتني بر قانون نيست و به تبع آن، هزينه‌ها نيز مبتني بر قانون نيستند و اين مشكل پيچيده‌اي است كه به آن مبتلا هستيم.
آخوندي با طرح پرسش‌هاي كلاني همچون بهينه‌بودن يا نبودن هزينه‌هاي مديريت‌شهري به ويژه در كلانشهرها كه در آنها تراكم‌فروشي و شهرفروشي رايج است و همچنين اين پرسش كه قيمت تمام‌شده مديريت‌شهري در ايران چگونه است؟ گفت: نسبت به بهينه‌بودن قيمت تمام شده خدمات‌شهري كلانشهرها ترديد دارم. البته روي صحبتم به شماري از شهرهاي ايران كه كم‌جمعيت و فاقد درآمد هستند نيست و معتقدم بايد به شهرهاي كوچك و كم‌درآمد براي بهبود وضعيت كمك شود. اما در عين حال در مورد كلانشهرها اين نظر را ندارم و معتقدم وضعيت منابع مالي در كلانشهرها به گونه‌اي ديگر است.
شفاف‌سازي هزينه مديريت شهري در ايران
وزير راه و شهرسازي همچنين با طرح اين پرسش كه آيا اجراي اتوبان صدر و هزينه‌كردن بيش از يك ميليارد دلار واقعا نياز شهري بود؟ ادامه داد: بسياري از شهرسازان و حتي شهروندان توجه دارند كه اصلا اجراي طرح اتوبان صدر مشكلي از شهر تهران حل كرده است كه بيش از يك ميليارد دلار برايش هزينه شد؟ بنابراين مساله و سوال بعدي اين است كه اساسا قيمت تمام شده و هزينه مديريت شهري در ايران چگونه است؟ معتقدم عدم كنترل در حوزه درآمد بزرگترين زيانش عدم‌كنترل در حوزه هزينه است كه موجب افزايش قيمت تمام شده مديريت شهري در ايران است.
انتقاد از هزينه‌هاي گزافي كه شهروندان براي زندگي در كلانشهرها مي‌پردازند
آخوندي با اشاره به اينكه در حال‌حاضر شهروندان هزينه زيادي براي سكونت در شهرها مي‌پردازند، ادامه داد: گرچه امروزه براي كساني كه در شهرها سكونت دارند به ظاهر هزينه چنداني متصور نيست اما شهروندان هر روز با سربي كه استنشاق مي‌كنند، با آلودگي شهرها، ترافيك و تمامي گرفتاري‌هاي شهري دارند هزينه‌هاي مديريت‌شهري را بيش از حد مجاز پرداخت مي‌كنند.
وزير راه و شهرسازي تاكيد كرد: شهروندان براي زندگي در كلانشهرها زندگي و درآمد و عمر خود را هزينه مي‌كنند كه عموما از ديد مديريت‌شهري پنهان است و اين در حالي است كه مديريت شهري بخش عمده‌اي از درآمد خود را از طريق فروش تراكم دريافت مي‌كند و جان شهروندان را به مخاطره مي‌اندازد. همچنين اين وضعيت مختص تهران نيست بلكه در تمامي كلانشهرها مردم دارند بابت زندگي در شهرها هزينه‌هاي گزافي مي‌پردازند.
حمايت وزارت راه و شهرسازي از تفكيك سهم ماليات مردم در ماليه محلي و ماليه دولت ملي
عضو كابينه دولت يازدهم با تاكيد بر اينكه وزارت راه و شهرسازي از طرح شفاف‌شدن سهم ماليات‌هاي مردم در هزينه‌هاي محلي و هزينه‌هاي دولت ملي پشتيباني مي‌كند گفت: ما در وزارت راه و شهرسازي از چند مساله پشتيباني مي‌كنيم و همواره در دولت نيز اين كار را انجام داده‌ايم. نخست آنكه، بايد معلوم بشود چه بخشي از ماليات مردم سهم هزينه‌هاي محلي است و چه بخشي نيز سهم هزينه‌هاي دولت ملي است. متاسفانه فروش تراكم با فروش شهر باعث شده كه به مفاهيم ماليات محلي و ماليات ملي نپردازيم. در حاليكه در ساير كشورها همواره اين دو مفهوم جداي از هم هستند و براي هركدام ويژگي‌هاي مشخصي وجود دارد.
آخوندي با انتقاد از اينكه ديواري بين مديريت شهري و محلي و مديريت ملي كشيده شده گفت: مردم بايد مبلغ مشخصي از درآمد خود را براي ماليات محلي و ملي بپردازند. در حاليكه ما ديواري كشيده‌ايم كه شهرداري هركاري خواست انجام دهد. در حال حاضر، ماليات محلي بدون نظارت به شهرداري‌ها پرداخت مي‌شود و معتقدم ما تصوير روشني از ماليات‌هاي شهروندان نداريم.
وي ادامه داد: بايد بدانيم يك شهروند چقدر ماليات مي‌دهد و از مالياتي كه پرداخت مي‌كند چقدر براي بهبود شهرها هزينه مي‌شود كه منظور من از ماليات، شامل عوارض نوسازي تا ماليات بر درآمد است. بايد مدافع اين شويم كه هزينه‌هاي مديريت شهري و محلي كنترل و روشن شود و سهم ماليات ملي و ماليه محلي نيز تعيين تكليف شود.
وزير راه و شهرسازي با اشاره به اينكه از نظر وي تفكيك‌هاي درون‌شهري و برون‌شهري درست نيستند گفت: ما در وزارت راه و شهرسازي بايد حداكثر حمايت را از مديريت‌شهري داشته باشيم.
مشكل شهرهاي ما مشكل بي‌توجهي شهري است نه طرح‌هاي‌جامع
وي همچنين در مورد طرح‌هاي‌جامع و انتقادهايي كه به آنها مي‌شود گفت: معتقدم طرح‌هاي جامع به‌رغم نقدهاي فراواني كه از آن مي‌شود بسيار مفيد بوده است. تصور كنيد توسعه‌شهرها بدون طرح جامع به چه شيوه‌اي بود؟ مشكل شهرهاي ما اين است كه به شهرنشيني آنها توجهي نشده نه آنكه چرا توجه شده است؟ مشكل ما مشكل بي‌توجهي است.
آخوندي همچنين با اشاره به اينكه در مورد برخي از شهرها براي چندمين بار است كه طرح تهيه مي‌شود گفت: در شهرهايي كه صاحب طرح جامع هستند ملاك عمل تا زماني كه طرح جديد تهيه، مصوب و ابلاغ شود به قوت خود باقي است. ما در واقع بايد به آن سمت برويم كه براي ارتقا و بهبود كيفيت زندگي و حمل و نقل عمومي شهرها چاره‌انديشي و در جهت بهبود آنها حركت كنيم.
ارتقاي ادارات كل راه و شهرسازي با ظرفيت‌پذيري توان حل مسايل شهر
وزير راه و شهرسازي با اشاره به اينكه قرار است ادارات راهداري هر استان از اداره كل راه و شهرسازي منفك شود و به ادارات كل حمل و نقل و پايانه‌هاي استان‌ها كه زير نظر سازمان راهداري هستند بپيوندد گفت: اين تفكيك از اين منظر انجام مي‌شود تا كيفيت زندگي و حمل و نقل در ادارات كل راه و شهرسازي دنبال شود. اعتقادم بر اين است كه ادارات كل راه و شهرسازي بايد به دفتر فني شهرها تبديل شوند.
آخوندي ادامه داد: يعني اگر ما مثلا براي شهر كرمان سه بار طرح جامع تهيه كرده‌ايم در شرايط فعلي و با ايده جديد براي دفعه چهارم وزارت راه و شهرسازي طرح جامع تهيه نكند بلكه ادارات كل راه و شهرسازي بيايند و طرح جامع تهيه كنند. اين بار اداره كل راه و شهرسازي بايد توان حل مساله شهر خود را داشته باشد. اگرچه براي حل مسائل نياز به مشاور طرح است كه ما با مشاور مخالف نيستيم اما معتقدم هدف بسيار روشن است.
وي افزود: در حال حاضر ما براي بيشتر شهرهايمان طرح جامع و طرح تفصيلي داريم و مي‌دانيم كه در نقاط مختلف شهرها چه مشكلاتي داريم بنابراين اداره كل راه و شهرسازي ما بايد قدرت حل مساله را داشته باشد و اين قدرت حل مساله نه فقط در استان بلكه براي همه شهرهاي استان باشد. در واقع هر شهري كه قرار باشد براي بار سوم و چهارم برايش طرح تهيه شود، بخش اعظم اطلاعاتش موجود است. علت آنكه بيشتر گرايش به سمت بازآفريني شهري پيدا كرده‌ام به همين دليل است. در حال حاضر همه از ما نمي‌خواهند كه كارها را از صفر شروع كنيم اين نكاتي است كه بايد به آنها توجه ويژه‌اي شود.
در نشست مديران كل راه و شهرسازي، عليرضا محفوظي معاون حقوقي، هماهنگي استان‌ها و امورمجلس، حامد مظاهريان معاون مسكن و ساختمان، محمد شكرچي‌زاده رئيس مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي، امير اميني معاون برنامه‌ريزي و اقتصاد حمل و نقل، داود كشاورزيان معاون وزير و رئيس سازمان راهداري و حمل و نقل جاده اي، سيدسعيد سيدعلايي معاون توسعه مديريت و منابع وزارت راه وشهرسازي و تعدادي از مديران ستادي از جمله منوچهر شيباني اصل مديركل دفتر سازمان‌هاي مهندسي و تشكل‌هاي حرفه‌اي وزارت راه و شهرسازي حضور داشتند.