فعالیت کریری چیست ؟ وظایف و مسئولیت های یک کریر حمل و نقل چگونه است؟

فعالیت کریری چیست ؟ وظایف و مسئولیت های یک کریر حمل و نقل چگونه است ؟

خوب است در کنار تعریف کامل کریر و ارگان های کریری ، تعریف مختصری از فورواردر نیز داشته باشیم . زیرا هر دو در پروسه ی حمل و نقل بین المللی کالا نقش دارند و برای هر کدام وظایف و حدود مسئولیت های مختلفی تعیین می شود .

شخصی که چگونگی حمل بار را از طرف مشتری خود طراحی می کند فورواردر نام دارد . به عبارت دیگر شخص یا شرکتی است که در مقابل اجرت ، ترتیبات حمل و نقل کالا را از یک کشور به کشور دیگر را فراهم میکند ولی مسئولیت حمل فیزیکی کالا را بر عهده ندارد .

فورواردر به عنوان متخصص حمل ونقل روش های مختلف حمل مرکب را مورد بهره برداری قرار می دهد و اقدامات لازم را در رابطه با تشریفات اداری و تهیه اسناد لازم  انجام می دهد .

پس از کریر می توان به عنوان حمل کننده فیزیکی ، و کسی که عملیات حمل با وسایل نقلیه را انجام می دهد نام برد  .

تعریف فعالیت کریری

فعالیت کریری بین‌المللی عبارت است از تصدی بلافصل جابجایی کالا از کشوری به کشور دیگر به روش تعیین شده و بر طبق قرارداد منعقد شده حمل و نقل.



وظایف کریر
1.     انعقاد قرارداد حمل و صدور راه‌‌ نامه
2.    تهیه اسناد و مدارک لازم برای امکان سفر از قبیل کارنه‌تیر، کارنه دو پاساژ، دوزبلاغ، ویزا، بیمه‌نامه، گواهی قبولی و...
3.     تودیع ضمانت‌نامه‌های لازم به ارگان‌های ذیربط جهت اخذ مدارک و اسناد ضروری.
4.     تامین کامیون مناسب برای حمل با توجه به مهلت مقرر شده در قرارداد حمل کالا.
5.    تحویل گرفتن کالا از فرستنده یا فورواردر و نظارت در بارگیری کامیون از نظر تطبیق مندرجات اسناد حمل با محموله.
6.    ارائه اسناد کالای مربوط به مقامات گمرکات از مبدا تا مقصد راه‌‌نامه و مراقبت در سالم نگه داشتن پلمپ‌های گمرکی.
7.    تحویل کالا به گیرنده در محل‌هایی که به وسیله مقامات گمرکی تعیین و اجازه داده می‌شود.
8.    رعایت مسیر مشخص شده و مدت زمان حمل کالای تزانزیتی که مقامات گمرکی تعیین می‌نمایند.
9.     رعایت مسیر و مدت زمان حمل کالا بر طبق قرارداد حمل.
10.     تخلیه یا نظارت بر تخلیه و شمارش کالا و امضا اسناد کسر و اضافه و آسیب دیدگی.
11.     دقت در تحویل محموله به مقصد و اخذ گواهی‌های مربوطه.

 مسوولیت‌های کریر
1.    پرداخت کرایه حمل و حق توقف و سایر حقوق متعلقه به راننده وسیله نقلیه
2.    قبول کلیه مسوولیت‌های مذکور در کنوانسیون   C.M.R. در زمینه مفقود شدن، تاخیر و آسیب دیدگی کالا و تعهد پرداخت غرامت به میزان توافق شده یا طبق کنوانسیون مذکور.
3.    مراقبت در تایید روی ته قبض‌های کارنه‌تیر توسط مقامات گمرکی بین راهی و مقصد و استرداد لاشه کارنه‌تیر به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در مهلت مقرر.
4.    رعایت کلیه دستورالعمل‌ها و آيین‌نامه‌هایی که در رابطه با امور کریری به تصویب  مراجع ذیصلاح می‌رسد.
5.    آگاهی از مقررات مربوط به تردد کامیون‌ها در کشورهای مسیر و اعلام آنها به رانندگان.
6.    آموزش رانندگان برای اجرای صحیح حمل و نقل بین‌المللی کالا بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی.
7.    قبول کلیه مسوولیت‌های مذکور در کنوانسیون TR و ضمايم مربوطه در مواردی که کالا به صحابت کارنه‌تیر حمل می‌شود.
8.    شرکت‌های کریر ضمن مراقبت در حسن انتخاب و رفتار راننده و سایر عوامل مربوطه در صورت احراز مراتب تخلف، همکاری لازم را با سازمان‌ها و موسسات و اشخاص ذیربط جهت برخورد قانونی لازم با عوامل فوق‌الذکر به عمل خواهند آورد.

حقوق کریر
1.    مسوولیت‌های کریری در پرداخت غرامت محدود به موارد مذکور در کنوانسیون C.R.M و به شرط رعایت مفاد این کنوانسیون از جانب فرستنده و گیرنده کالا خواهد بود.
2.    در صورتی که حوادث و عواملی خارج از حیطه اختیارات کریر (قوه قهریه) موجب عدم اجرای تعهد گردد ،  کریر مسوولیتی در قبال پرداخت غرامت ندارد.
3.    کریر مسوولیتی در قبال مغایرت ناشی از محتویات بسته‌های آکبند یا کنتینرهایی که با پلمپ شماره‌دار سالم به همان نحو که تحویل گرفته شده به مقصد تحویل می‌شود نخواهد داشت.
4.    فرستنده کالا  در صورتی که  با اظهار نظر خلاف واقع خود از نظر کمیت و کیفیت کالا موجبات زیان یا انجام هزینه‌های غیر عادی را برای کریر فراهم نماید متعهد جبران آن می‌باشد.
5.    تا هنگامی که کرایه و هزنیه‌های مربوط به آن پرداخت نشده باشد کریر می‌تواند اجازه دخل و تصرف در کالا را به صاحب آن ندهد.
6.    در مواردی که کامیون به انتظار بارگیری یا تخلیه پیش از حد مقرر معطل نگهداشته شود مشتری متعهد پرداخت حقوق توقف خواهد بود.

داوری در اختلافات احتمالی
شرکت‌های حمل و نقل و مشتری می‌بایست در قراردادهای حمل، مرضی‌الطرفین را به عنوان حکم مشخص نمایند تا چنان چه بین شرکت و مشتری در اجرای مفاد قرارداد حمل اختلافی بروز نماید و اختلافات از طریق مذاکرات فی‌مابین حل و فصل نگردد موضوع به حکمیت محول گردد. در قراردادهایی که مرجع حکمیت مشخص نگردیده باشد طرفین می‌توانند به کمیسیونی که از نمایندگان وزارت راه و ترابری تشکیل می‌گردد مراجعه نمایند.

بیمه
شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی لازمست مسوولیت‌های کریری خود در کنوانسیون C.M.R و یا توافق‌های انجام شده را بیمه مسئولیت نموده و کامیون‌ها را نیز در مسیر حمل، نزد یکی از شركت‌های بیمه معتبر بیمه نماید.

 

• 1-سازمان حمل ونقل و پایانه های کشور در سال 1377 با تغییر نگرش و توسعه صدر واستقبال از همکاری ونظرات کارشناسان وتشکیل صنفی ،بهنگام تجدید نظر در آیین نامه های قبلی ناظر بر فعالیت شرکت های حمل ونقل بین المللی ، بسیاری از مفاهیم ومطالب مندرج در « مقررات نمونه فیاتا را من باب نوع فعالیت ،مسئولیت ها وحقوق متصدیان ومجریان حمل را پذیرفته ودر مجموعه ای به نام "آئین نامه تأسیس وفعالیت شرکت های حمل ونقل بین المللی کالا"  گنجانید وآنرا در یکصد وشصت ویکمین نشست شورای عالی هماهنگی ترابری کشور به تصویب شورا رسانید .  فصل اول این مصوبه «تعاریف» ، فصل دوم « شرایط وضوابط تأسیس»  و فصل سوم « وظایف،مسئولیت ها و حقوق ناظر بر فعالیت های فورواردری وکریری » را در برمیگیرد که با مطالعه آن می توان بطور تفصیلی با مفاد آن آشنا گردید.

 

 

تا چندین سال پیش، حمل و نقل بین‌المللی کالا بین کشور ها در ارتباط با مقررات گمرکی دنیا در نوعی ناهماهنگی بود و شیوه حمل کالا به نوعی بود که هر کشوری بر اساس ضوابط خاص خود عمل می‌کرد که این امر سبب شده بود که در حمل بارها به ویژه بارهای ترانزیتی مشکلاتی به وجود آید. که ضمن آن که کالا وارد می‌شد و از طرفی شرکت‌های حمل و نقل کننده ناگریز بودند بر اساس مقررات گمرکی هر کشوری مبالغی تضمین گمرکی که گاهی غیر قابل پرداخت بود در مرزهای ترانزیتی بپردازند که تأمین این نظر خود مشکل بزرگی را ایجاد کرده بود. بنابراین تشریفات گمرکی ترانزیت در کشورهای مختلف موجب کندی پروسه حمل و نقل بین‌المللی می‌گردید تا جایی که کنترل‌های متعدد و توزیع ضمانت‌نامه‌های مختلف و تکمیل اظهارنامه‌های ترانزیتی مبادله کالا بین کشورهای مختلف را محدود نمود که این موانع در حمل و نقل زمینی به مراتب محسوس‌تر دیده می شود ، بدین ترتیب که هر کشوری کوشش داشت با عقد قراردادهای ترانزیت خصوصی به رفع این مشکلات بپردازد که تا اندازه‌ای این مشکلات تسهیل شده بود ولی از آن جايی که مسائلی همیشه در هنگام عقد این نوع قراردادها مطرح می‌شد و کشورهای مسیر ترانزیت با استفاده از احتیاج طرف مقابل آوانس‌های خاصی را مطالبه می‌کردند که گاهی غیر عملی و در صورت پذیرش آنها ناگریز منافع را چه از نظر سیاسی و چه از نظر اقتصادی از دست می‌داد.

این مشکلات از کلیه جوانب سبب شد که موضوع به قسمت اقتصادی و بازرگانی و گمرکی سازمان‌ ملل کشانده شود که با توصیه این سازمان در 15 ژانویه 1959 زیر نظر شورای گمرکی وابسته به سازمان ملل در ژنو موافقت نامه ای مطرح و به امضا رسید که به طور کلی روش حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای را تغییر داد و تسهیلات فراوانی را از نظر ارزیابی کالا، تضمین کالا و به طور کلی نحوه برخورد با مقررات گمرکی کشورها به وجود آورد بدین ترتیب سازمانی بنام ایرو (IRO) به وجود آمد. اتحادیه حمل و نقل یا  (IRO) که وابسته به سازمان ملل است این کنوانسیون را طوری طراحی نموده است که ضمن حفظ نظارت‌های گمرکی، تشریفات ترانزیت به حداقل ممکن کاهش یابد.

نوع تسهیلات و روش آسانی که در این موافقت‌نامه مطرح شده بود، انگیزه‌ای شد که کشورهایی که در امر حمل و نقل بین‌المللی ترانزیت کالا فعالیت دارند به این موافقت‌نامه بپیوندند.

 

 

مقررات TIR

این مقررات توسط کنوانسوین اقتصادی اروپا یا Economic Commission for Europe (ECE) برای مجموعه ای از کشور ها تعبیه شده است . برای اطلاعات بیشتر می توانید به وبسایت رسمی UNECE مراجعه کنید .

این موافقت‌نامه اصل را بر اعتماد و مبنای کار را بر صحت عمل گذارده است. به این مفهوم که کشورهایی که در مسیر ترانزیت حمل و نقل کالا قرار می‌گیرند اسناد تسلیمی و پلمپ و مهر وسايل نقلیه شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی را معتبر شناخته و بر اساس آن اجازه ترانزیت کالا را صادر می‌نمایند.

گر چه متاسفانه در عمل اعضا یکدست نبودند و بودند شرکت‌هایی که از این روش سو استفاده کرده‌اند و سبب شده‌اند که روح اعتمادی که روزهای اول بر فضای این موافقت‌نامه گسترده شده بود به قالب بدبینی و شک کشانده شود ولی خوشبختانه چون اکثریت اعضا سازمان ایرو جز راه صحت و سلامت راهی را انتخاب نکرده‌اند، هنوز اعتبار آن پا برجاست که امید بر آن است آنان که راهی جز سلامت و صحت برگزیده‌اند در روش خود تغییر ایجاد کنند. ماده واحده‌ای که به عنوان لایحه قانونی الحاق دولتی ایران به کنوانسیون گمرکی و حمل و نقل بین‌المللی کالا در فروردین سال 1350 به تصویب مراجع قانون‌گذاری رسید شامل یک مقدمه و 51 ماده و 9 ضمیمه و یک پروتکل بود که در تبصره یک آن اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران بر اساس مجوز مفاد بنده ماده 5 قرار دارد به عنوان موِسسه ضامن شناخته شده و تصویب گردیده است. که عیناً در تبصره 1 قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون گمرکی مربوط به حقل و نقل بین‌المللی کالا 1975 که مشتمل بر 64 ماده و هشت ضمیمه باز هم اتاق بازرگانی و صنایع و معادن با توجه به مفاد بند 1 ماده 6 کنوانسیون به عنوان موسسه ضامن شناخته شده است.

 یادآوری و آموزش رانندگان ایرانی و رابطه با راه‌‌نامه CMR و بیمه مسوولیت

1. کوشش کنید تا کالا از هر حادثه‌ای مصون بماند.

2. اگر توانستید با هر وسیله‌ای جلوی خرابی و فساد باقیمانده کالایی که حادثه ندیده است را بگیرید.

3. اگر کامیون یخچال‌دار دارید، قبل از بارگیری و حرکت حتماً از سلامت یخچال اطمینان حاصل کنید.

4. اگر در طول مسیر به استراحت احتیاج داشتید حتماً از پارکینگ مجاز و امن برای استراحا استفاده کنید.

5. اگر بخشی از کالا یا تمامی آن براثر تصادف یا سرقت از بین رفت به مقامات انتظامی محل وقوع حادثه مراجعه و بخواهید گزارشی در این مورد تهیه کنند.

6. اگر محل وقوع حادثه در خارج از ایران می‌باشد، نسبت به تایید گزارشات مقامات ذیصلاح که در رابطه با حادثه تهیه شده توسط سفارشات یا سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در محل اقدام کنید.

7. اگر کالای ترانزیتی حمل می‌کنید و تصادف کردید به نزدیک‌ترین گمرک و بخواهید تا گزارشی در این مورد تهیه کنند و سریعاً شرکت را در جریان امر قرار دهید.

8. به اشخاص ثالثی که مقصر حادثه هستند به هیچ عنوان رضایت ندهید.

9. اگر دسترسی به دوربین عکس‌برداری یا فیلم‌برداری دارید حتماً از صحنه حادثه و کالای آسیب دیده عکس یا فیلم تهیه کنید.

کنوانسیون CMR چیست؟

کنوانســيون CMR ناظر به حمل و نقل بينالمللي کاال از طريق جاده است. از موضوعات مهم و پرکاربرد حمل و نقل، مســئلۀ »راهنامه« است که بررسی احکام و مسائل مربوط به آن شایســته مینماید .

حمل و نقل بينالمللي کاال از طريق جاده تابع مقررات کنوانسيون حمل و نقل بينالمللي کاال از طريــق جاده 1(CMR )مصوب 19 مه 1956 در ژنو اســت که در ســال 1961م الزماالجرا گرديد )220. p, 2011, Damar .)دولت جمهوري اســامي ايران نيز در تاريخ بیســتونهم تیر 1376 به موجب »ماده واحدۀ اليحۀ الحاق دولت جمهوري اسالمي ايران به کنوانســيون قرارداد حمل و نقل بينالمللي کاال از طريق جاده و پروتکل اصالحي آن«، . 2 به کنوانسيون مزبور پيوست .

 

اقداماتي که می‌بایستی در صورت اطلاع از حوادث در ارتباط با راه‌‌نامه‌های C.M.R انجام شود:

الف) در محل وقوع حادثه حداکثر سعی و کوشش جهت جلوگیری و یا توسعه خسارت وارده به کالای موضوع راه‌‌نامه به عمل آید.

ب) وقوع حادثه به اطلاع مقامات انتظامی و یا مراجع ذیصلاح برسد و از آنان درخواست تنظیم گزارش شود.

ج) بلافاصله و منتهی ظرف مدت پنج روز (بدون احتساب تعطیلات رسمی) پس از اطلاع از وقوع حادثه و یا ادعای غرامت توسط دورنویس (فکس) طبق فرم پیوست شماره 5 و یا 6 برای شرکت ایران حامی کارگزار بیمه‌ای انجمن و رونوشت آن به انجمن ارسال شود.

د) در صورت وقوع حادثه در خارج از کشور ترتیبی داده شود که حتی‌الامکان یکی از کارشناسان صلاحیت‌دار بین‌المللی، مانند لویدز، از کالا و محل وقوع حادثه بازدید کرده و در مورد علت و چگونگی حادثه و میزان خسارت گزارش تهیه کند.

ه) اسناد وقوع در داخل کشور، پس از اجرای بند ج بالا، کارشناس بازدید خسارت به شما معرفی خواهد شد.

و) اسناد و مدارک زیر در مورد خسارت تهیه و در اختیار انجمن قرار دهد:

1) راه‌‌نامه، صورت بسته‌بندی و فاکتور خرید کالا

2) اصل سند مطالبه خسارت از طرف زیان دیده

3) اصل صورت مجلس گمرکی (در صورت وجود)

4) اصل گزارشات مقامات انتظامی (در صورت وقوع حادثه وسیله نقلیه)

5) اصل گزارش کارشناس بازدید کننده (یکی از کارشناسان صلاحیت‌دار بین‌المللی مانند نمایندگان لویدز) از خسارت کالای موضوع راه‌‌نامه (و صورت حساب ایشان)

6) اصل گواهی کسر تخلیه (در صورت احراز گواهی کسر تخلیه)

توجه: بدون کسب موافقت کتبی بیمه‌گر، صادر کننده راه‌‌نامه مجاز به پذیرفتن مسوولیت، (مگر این که مسوولیت بدون قبول وی نیز محرز بوده باشد) نسبت به هر گونه حادثه و خسارت ناشی از آن نمی‌باشد. در غیر این صورت بیمه‌گر می‌تواند از پرداخت خسارت مربوطه به مسوولیت پذیرفته شده خودداری نماید.

ز) از آنجا که قرارداد بیمه توسط انجمن به نمایندگی از طرف شما، امضا شده است، لطفاً همیشه، هر خواسته یا خسارتی را فقط به انجمن و شرکت ایران حامی اطلاع دهید.

 

بخشي از آیین‌نامه اجرایی قانونی حمل و نقل و عبور کالای خارجی

ماده 44- هرگاه مهر و موم (پلمپ) گمرکی عمداً شکسته شده باشد و دخل و تصرف در کالای عبوری خارجی شده باشد با مرتکب یا مرتکبین طبق قانون راجع به مجازات قاچاق رفتار می‌شود. به علاوه چنان چه این عمل مستوجب کیفر دیگری بر طبق مقررات قانونی باشد مرتکب یا مرتکبین به همان کیفر نیز خواهند رسید.

ماده 45- چنان چه محکومیت اشخاص حقیقی یا حقوقی از طرف دادگاه ذیصلاح قطعیت یابد و به موجب قوانین و مقررات تجاری کشور، مرتکب یا مرتکبین مستوجب محدودیت و یا محرومیت‌های دیگری هم باشند با آنان طبق مقررات اخیر نیز رفتار خواهد شد.

تبصره ـ در مواردی که عبور دهنده با تشخیص مراجع قضایی در امر قاچاق یا تخلف دخالتی نداشته باشد از هر گونه محدودیت یا پرداخت جریمه مبرا می‌باشد.

ماده 46- رانندگان وسایل نقلیه حامل کالای عبوری خارجی موظفند کالای مورد حمل را عیناً بدون هر گونه دخل و تصرفی در مهلت مقرر در پروانه عبور به گمرک مقصد داخلی و گمرک خروجی حمل نمایند.

 

اصطلاحات رایج در حمل و نقل بین المللی

1- از محل کار..... (از محل کارخانه، از محل کشت، از محل انبار و غیره)

EX Works…(Exfactory, Ex Mill, Exfram, Ex warehouse)

از محل کار بدین معنی است که تنها مسوولیت فروشنده در این است که کالا را در محل شخصی خود (یعنی محل کار و یا محوطه کارخانه) در اختیار مشتری قرار دهد. خاصه این که فروشنده مسوول نیست تا کالا را بر روی وسیله نقلیه‌ای که خریدار تهیه می‌نماید بارگیری کند مگر این که قرار دیگری گذاشته شده باشد. خریدار کلیه هزینه‌ها خطرات ناشی از آوردن کالا به مقصد مورد نظر را متحمل می‌گردد. از این جهت این شرط مبین کم‌ترین وظیقه برای فروشنده می‌باشد.

2- فور / فوت (تحویل روی واگن محل ارسال تعیین شده)

 FOR FOT (Free on Rail/ Free on truck)

فورفوت به معنی تحویل روی واگن است. این مقررات دارای معانی مشترکی می‌باشد، از آن جايی که لغت (تراک) به واگن اطلاق می‌شود. این مفاهیم باید فقط در حالتی استفاده شوند که کالا به وسیله راه آهن حمل شود.

3- فاس (تحویل کنار کشتی)

FAS(Free Aiongside Ship)…(Named Port of Shipment)

فاس به معنی تحویل کنار کشتی است تحت این مقررات تعهده فروشنده با گذاردن کالا کنار کشتی روی اسکله یا بارج به پایان می‌رسد. بدین مفهوم که خریدار تمام هزینه‌ها و مسوولیت‌های خسارت یا فقدان را از زمان گذاردن کالا کنار کشتی باید متحمل گردد. باید توجه داشت که برخلاف مقرارت فوب این مقررات خریدار را موظف می‌سازد تا تشریفات صادراتی کالا را انجام دهد.

4- فوب (تحویل روی عرشه کشتی)

 FOB(Free on Board)…(Named Port Of Shipment

فوب به معنی «تحویل روی عرشه کشتی» می‌باشد. کالا به وسیله فروشنده در بندری که در قرارداد فروش ذکر شده روی عرشه کشتی گذارده می‌شود. خطرات خسارت، فقدان کالا، هنگامی که از لبه کشتی می‌گذرد از فروشنده به خریدار انتقال می‌یابد.

5ـ سی اند اف (ارزش و کرایه)....(بندر مقصد تعیین شده)

C&F(Cost & Freight)…(Named Port Of Destination)

سی اند اف به معنی «ارزش کالا به اضافه کرایه» می‌باشد. فروشنده بایستی کرایه و هزینه‌های لازم جهت حمل به مقصد تعیین شده را بپردازد ولی خطر خسارت یا فقدان و همچنین هر گونه افزایش هزینه از موقع گذر کالا از لبه کشتی در بندر بارگیری از فروشنده به خریدار منتقل می‌گردد.

6- سیف (ارزش، بیمه و کرایه)...(بندر مقصد تعیین شده)

CIF(Cost, Insureance & Freight)…(Named Port Of Destination)

سیف به معنی «ارزش بیمه و کرایه» می‌باشد. این مقررات مانند (سی اند اف) می‌باشد. مضاف بر این که فروشنده موظف است بیمه دریایی کالا را در مقابل خسارت یا فقدان در مدت حمل فراهم آورد. فروشنده با بیمه‌گر قرارداد منعقد می‌نماید و حق بیمه را می‌پردازد. خریدار بایستی توجه داشته باشد که بر اساس این مقررات برخلاف مقررات (کرایه و بیمه پرداخت شده تا) از فروشنده خواسته می‌شود که حداقل پوشش بیمه‌ای را که (FPA نامیده می‌شود) اخذ نماید.

7ـ تحویل از کشتی Ex Ship

«تحویل از کشتی» به معنی آن است که فروشنده باید کالا را روی عرشه کشتی در مقصدی که در قرارداد فروش ذکر شده در دسترس خریدار قرار دهد. فروشنده باید کلیه هزینه و خطرات مربوط به آوردن کالا تا آن محل را متحمل گردد.

8- از اسکله (عوارض پرداخت شده....بندر مقصد تعیین شده)

Ex QUAY (Duty Paid … Named Port)

«از اسکله» به این معنی است که فروشنده کالا را روی اسکله در مقصدی که در قرارداد فروش ذکر شده است در دسترس خریدار قرار می‌دهد. فروشنده باید کلیه هزینه‌ها و خطرات مربوط به آوردن کالا تا آن محل را متحمل گردد.

9- تحویل شده در مرز....(محل تعیین شده برای تحویل در مرز)

Delivered At Frontier…(Named Place of Delivery At Frontier)

«تحویل شده در مرز» به معنای آن است که تعهدات فروشنده زمانی به انجام می‌رسد که کالاها به مرز رسیده باشد. البته پیش از «مرز گمرکی» کشوری که در قرارداد فروش تعیین شده است. این اصطلاح اصولاً در موردی باید به کار رود که کالاها با راه آهن یا راه شوسه حمل می‌شود، ولی می‌توان آن را بدون توجه به نوع طریقه حمل نیز به کار برد.

10- تحویل شده پس از پرداخت عوارض....(محل مقصد در کشور وارد کننده تعیین شده است)

Delivered-Duty Paid…(Named Place of Destination in the Country of Importation)

در حالی که اصطلاح «از محل کار» مسوولیت فروشنده را نشان می‌دهد اصطلاح «تحویل شده از پرداخت عوارض» اگر با واژه‌هایی دنبال شود محوطه کار خریدار را تعیین می‌کند حداکثر مسوولیت فروشنده را در بردارد یعنی نقطه مقابل اصطلاح قبلی اصطلاح «تحویل شده پس از پرداخت عوارض» ممکن است صرف نظر از نحوه حمل و نقل به کار رود. اگر دو طرف مایل باشند که فروشنده کالاها را برای صادرات آماده سازد ولی برخی از هزینه‌هایی که به لحاظ واردات کالاها پیش می آید مجزا شود ـ مثلاً مالیات بر ارزش افزوده (وات) و یا مالیات‌های مشابه دیگر ـ این امر باید با اضافه کردن واژه‌هایی که موضوع را برساند مشخص شود (مثلاً باستثنای وات و / یا مالیات‌ها).

11ـ فوب فرودگاه....(فرودگاه تعیین شده برای ارسال)

FOB Airport … (Named Airport of Departure)

مقرراتی که ذیلاً برای تحویل کالاها طبق شرایط فوب از طریق حمل با هواپیما ذكر شده به دقت تدوین شده است تا کاربردهایی را که معمولاً در بازرگانی رعایت می‌شود منعکس سازد. توجه داده خواهد شد که «فوب» بدرستی با معنای «تحویل روی وسیله حمل» ـ در ارتباط با حمل و نقل هوایی نباید بمفهوم ظاهر آن گرفته شود بلکه به این عنوان باید تلقی شود که واژه بعدی نقطه‌ای را مشخص می‌سازد که مسوولیت فروشنده در آن باید پایان یابد.

12- حمل کننده آزاد....(نقطه معین شده)

Free Carrier… (Named Point)

این اصطلاح را برای آن اختیار کرده‌اند تا ضرورت‌های حمل و نقل مدرن را به ویژه مانند حمل و نقل «ضد الگویی» از قبیل کانتینر یا «رول آن ـ رول اف» توسط تریلرها و فری‌ها جوابگو باشد. این ترتیب مبتنی بر همان اصول عمده‌ای است که در مورد فوب وجود دارد ـ به استثنا آن که فروشنده هر زمان که کالاها را در ید عامل حمل و نقل در نقطه تعیین شده قرار دهد تعهداتش به پایان می‌رسد. اگر هیچ نقطه مشخصی را نتوان در زمان عقد قرارداد فروش متذکر شد دو طرف باید به محل یا فاصله‌ای که در آنجا عامل حمل باید کالاها را باید به خود بگیرد اشاره کنند. خطر آسیب یا از میان رفتن کالاها از آن زمان از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود، نه از زمانی که روی کشتی قرار گیرد. «حمل کننده» به معنای هر شخصی است که توسط او یا بنام او پیمان حمل کالاها از طریق جاده، خط آهن، هواپیما، راه دریا یا هر مجموعه مختلطی از این طریق منعقد شده باشد. هر زمان که فروشنده باید بارنامه یا راه‌نامه یا رسید حمل کننده را ارايه دهد بیدرنگ با ارايه چنان سندی که توسط شخصی که عنوان حمل کننده را داشته باشد، صادر شده باشد وظیفه خود را انجام می‌دهد.

13- کرایه به حامل پرداخت شده.....(نقطه مقصد تعیین شده)

Freight Carriage Paid to …(Named Point of Destination)

مانند سی اند اف «کرایه به حامل پرداخت شده.....» به معنای آن است که فروشنده کرایه را بابت حمل کالاها به مقصد تعیین شده مي‌پردازد. به هر حال خطرات فقدان یا آسیب دیدن کالاها و نیز هر هزینه اضافی دیگر از لحظه‌ای کالاها به ید نخستین حامل تحویل شد از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود ـ نه از زمانی که روی کشتی قرار گرفت. این رویه را می‌توان برای همه شکل‌های حمل و نقل از جمله عملیات با اشکال مختلط و کانتینر یا رول آن ـ اف و حمل و نقل توسط تریلرها و فری‌ها به کار برد. زمانی که فروشنده باید یک بارنامه یا راه‌‌نامه یا رسید حمل کننده تعیین شده امضا کرده است صادر شده باشد.

14ـ کرایه و بیمه حمل و نقل به حامل پرداخت شده....(نقطه مقصد تعیین شده)

Freight Carriage & Insurance Paid to …(Named Point of Destination)

این اصطلاح مانند اصطلاح «کرایه به حامل پرداخت شده.....» است اما به اضافه آن که فروشنده باید بیمه حمل و نقل را در قبال خطر فقدان یا آسیب کالاها طی جریان حمل آن تامین کند، فروشنده با بیمه‌گر پیمان بیمه را منعقد می‌کند و حق بیمه را می‌پردازد.

15- (BAF (Bunkering Adjustment Factor)

سورشارژ برای تعدیل نرخ سوخت است (چون نرخ سوخت متغیر است) لذا در زمان‌های مختلف بر حسب تغییر، ضریب محاسبه شده متغیری بر کرایه اضافه می‌کرد.

16- فله BULK

فله کالایی است که بدون هیچ گونه بسته‌بندی در کشتی وارد می‌گردد مانند غلات سنگ‌آهن، سیمان، شکر، املاح معدنی، فسفات، ذغال و غیره.

17- CAF(Currency Adjustment Factor)

سورشارژ برای تعدیل نرخ ارز، چون نرخ برابری دلار به سایر ارزها به طور روزانه در تغییر است لذا در زمان‌های مختلف بر حسب تغییرات روزانه، ضریب محاسبه شده متغیری بر کرایه اضافه می‌گردد.

18- قرارداد اجاره‌ای Charter Party

قرارداد اجاره‌ای، چون بعضی از کشتی‌ها به صورت دربست اجاره می‌شوند لذا برحسب شرایط اجاره قراردادهایی موجود است که چارتر پارتی نامیده می‌شود و کلیه تعهدات اجاره کننده و اجاره دهنده با ذکر مشخصات کشتی در آن مندرج است.

19- دیسپاچ Dispatch

پاداش مربوط به تخلیه و بارگیری قبل از انقضای موعد مقرر، معمولاً چون بر طبق شرایط کشتی‌های اجاره‌ای برای تخلیه و بارگیری حد نصابی خاص پیش‌بینی شده است لذا چنان چه بیشتر از میزان پیش‌بینی شده در قرارداد تخلیه و بارگیری انجام گیرد زمان تسریع به عنوان پاداش به طرف قرارداد پرداخت خواهد شد و اصطلاحاً Dispatch نامیده می‌شود.

20- دموراژ Demmurage

هزینه معطلی کشتی، دموراژ نقطه مقابل دیسپاچ است بدین معنی که چنان چه حد نصاب بارگیری و تخلیه کمتر از میزان پیش‌بینی شده در قرارداد باشد زمان معطلی بعنوان جریمه از طرف صاحب کالا پرداخت خواهد شد که اصطلاحاً دموراژ نامیده می‌شود.

21- سورشارژ Surcharge

اضافاتی که به کرايه تعلق می‌گیرد.

22- LIFO (Liner In Free Out)

بارگیری به عهده کشتیرانی ولی تخلیه به عهده صاحب کالا است.

23- LILO (Liner In, Liner Out)

مخارج بارگیری و تخلیه به عهده کشتیرانی است.

24- FILO (Free In, Liner Out)

مخارج بارگیری و تخلیه هر دو به عهده اجاره کننده و یا صاحب کالا می‌باشد.

25- FIO (Free In & Out)

مخارج بارگیری و تخلیه هر دو به عهده اجاره کننده و یا صاحب کالا می‌باشد.

26- ظرفیت ناخالص کشتی (GRT)

این ظرفیت عبارت است از ظرفیت فضاهای موجود در کشتی که عبارتند از: انبارهای کالا، کلیه مخازن مربوط به سوخت و آب و غیره، موتورخانه، فضاهای مورد نیاز برای مسافرین و خدمه و فضاهای بالای عرشه که قابلیت بارگیری بر روی آنها وجود دارد. این ظرفیت برحسب فوت مکعب محاسبه و هر 100 فوت مکعب برابر یک تن ظرفیت خالص کشتی است.

27- ظرفیت خالص کشتی (NRT)

این ظرفیت در حقیقت همان ظرفیت ناخالص کشتی است. با توجه به این که فضاهای مربوط به خدمه و موتورخانه از آن کسر می‌گردد.

28- ظرفیت بارگیری (DWT)

این ظرفیت عبارتست از میزان باری که در انبارهای کتشی و مخازن سوخت و آب و غیره می‌توان بارگیری نمود. همچنین این ظرفیت شامل وزن مسافرین و خادمه سوار بر کشتی نیز می‌باشد، واحد اندازه‌گیری این ظرفیت تن (هزار کیلوگرم) می‌باشد.

29- آب‌خور کشتی (Draft)

ارتفاعی که کشتی در حداکثر بارگیری به آب می‌نشیند را آب‌خور کشتی می‌نامند.

30- دوبه (Barge)

عبارتست از وسایل نقلیه آبی بزرگ‌تر از قایق‌های معمولی که خود موتور ندارند، ولی به وسیله یدک‌برهای موتوردار کشیده می‌شود.

31- دوبه کاری (Barging)

در مواردی که کشتی در لنگرگاه توقف می‌کند و محموله آن به وسیله دو به یا بارج به اسکله و ساحل حمل می‌شود، دو به کاری انجام می‌گیرد.

32- لنگرگاه (Anchorage)

در بنادری که اسکله کافی و مساعد برای پهلو گرفتن کشتی‌ها وجود ندارد. خواه از لحاظ ترافیک اسکله باشد یا به دلیل عظمت کشتیف آبخور کافی در اسکله نباشد، کشتی در فاصله‌ای از اسکله لنگر می‌اندازد که از لحاظ عمق و محفوظ بودن از موج و طوفان مساعد باشد. در این مکان که لنگرگاه خوانده می‌شود، کشتی کالای خود را به دو به تخلیه یا از آن بارگیری می‌کند.

33- ظرفیت اسمی (Nominal Capacity)

اگر تمامی عوامل ذیربط در جریان عبور کالا از بندر بدون وقفه و با حداکثر قدرت در طول یک شیفت‌کاری فعالیت نمایند، نتیجه کار برابر با ظرفیت اسمی خواهد بود. یعنی به عبارت ديگر منظور از ظرفیت اسمی عبارت است از میزان عملکرد سیستم، در حالتی که بدون وقفه و با حداکثر قدرت به کار ادامه دهد.

34- ظرفیت عملیاتی (Operational Capacity)

ظرفیت عملیاتی یا عملکرد واقعی بندر عبارتست از جمع توان واقعی کلیه عوامل ذیربط در جریان عبور کالا از بندر که در یک شیفت‌کاری فعالیت می‌نمایند.

35- اسکله (Berth)

پلی است که در بندرگاه از خشکی به طرف آب دریا یا رودخانه قابل کشتیرانی پیش می‌رود و کشتی‌ها را برای تخلیه محموله و یا بارگیری به آن می‌بندند.

36- تاسیسات‌بندی (Port Facilities)

به مجموعه اماکنی از قبیل انبارهای مسقف، محوطه‌های روباز، سیلوها، سردخانه‌ها، جهت دپوی کالا و ساختمان اداری جهت انجام امور بندری کشتیرانی و گمرک و صاحبان کالا، تاسیسات بندری گویند.

37- تجهیزات بندری (Port Equipment)

به کلیه وسايلی اطلاق می‌شود که جهت تخلیه و بارگیر کالاها به کار گرفته می‌شود. این تجهیزات عبارتند از:

·        جرثقیل ساحلی و موبیل

·        جرثقیل کانتینر، استرادل کاریر، تاپ لیفت تراک

· برج تخلیه غلات و کیسه همراه با تسمه و نقاله جهت انتقال کالا به انبارها و سیلوها

·        لیفت تراک

· انواع کشنده از قبیل تراکتور، کامیون تک ماستر (نوعی کشنده است که دارای اسب و تریلی است).

38- استاندارد جهانی تخلیه کشتی‌ها

مقادیر ذیل به طور معمول در سطح جهانی برای تخلیه کشتی‌ها در هر روز تعیین گردیده است که مازاد بر آن منجر به دیسپاچ و کاهش از آن منجر به دموراژ می‌گردد.

· کالاهای عمومی یا متفرقه (جنرال کارگو) 5000 - 1000 تن در روز که میزان تخلیه آن دقیقاً بستگی به نوع بسته‌بندی کالا دارد.

·        کالاهای فله تا 000/20 تن در روز

· کالاهای کانتینری 2 الی 3 دقیقه یک کانتینر به وسیله یک جرثقیل کانتینر تخلیه می‌گردد.

·        کالاهای کیسه‌ای تا 5000 تن در روز.

39- انتظار نوبت در لنگرگاه Waiting Time

مدت زمان توقف کشتی از لحظه ورود به لنگرگاه تا لحظه پهلوگیری به اسکله را از زمان انتظار نوبت کشتی در لنگرگاه گویند. یعنی در واقع زمان انتظار، کل زمان بین لحظه ورود کشتی به لنگرگاه و لحظه پهلوگیری است.

40- زمان توقف در اسکله Servise time

مدت زمانی را که کشتی در پای اسکله قرار می‌گیرد تا محموله آن تخلیه یا بارگیری گردد را در زمان توقف در پای اسکله گویند. عینی در واقع کل زمان بین پهلوگیری و خروج از بندر، لازم به توضیح است که در زمان توقف در پای اسکله، ممکن است کشتی بنا به عللی قادر به تخلیه و یا بارگیری نباشد، ولی در هر صورت این مدت جز زمان توقف پای اسکله محسوب می‌شود.

41- زمان توقف در بندر Turn-Round Time

کل زمان بین لحظه ورود کشتی به لنگرگاه و خروج آن از بندر را زمان توقف در بندر گویند.

·        حقوق، عوارض و هزینه‌های بندر بر کشتی‌ها در بنادر جنوبی

(کانتینری، غیرکانتینری، رو ـ رو، مسافری)

الف: حقوق و عوارض بندری به کشتی‌ها شامل موارد ذیل می‌باشد

1) حق ورود کشتی به دهانه بندر

2) حق ورود کشتی به بندر

3) حق تخلیه و بارگیری در اسکله

4) حق تخلیه و بارگیری در لنگرگاه

5) عوارض فانوس دریایی

ب: هزینه‌های بندری متعلقه به کشتی

1) هزینه‌های بندری متعلقه به کشتی (شناور)

o       هزینه راهنمایی شامل:

o       لنگراندازی و لنگربرداری

o       هدایت کشتی

o       پهلو دهی و جداسازی از اسکله

2) هزینه لایروبی

3) هزینه توقف کنار اسکله

4) هزینه یدک کشی

5) هزینه جمع آوری زباله از کشتی

6) دیماند اضافه‌کاری

 

اصطلاحات دریایی

لینک های مرتبط :
قوانین و بخشنامه های کسب و کار حمل و نقل بین المللی
مراحل صدور مجوز تأسیس و پروانه فعالیت شرکت های حمل و نقل بین المللی کالا
مسیر درست تأسیس شرکت های حمل کالا به صورت بین المللی